Rękawice medyczne – lateksowe, nitrylowe, winylowe – czym się różnią?

Opublikowano: 23.03.21

Podczas pracy w służbie zdrowia jednorazowe rękawiczki ochronne zapewniają zabezpieczenie skóry dłoni przed szkodliwymi drobnoustrojami, krwią, płynami ustrojowymi oraz szkodliwymi substancjami chemicznymi. Oprócz ochrony znaczenie ma też wygoda ich użytkowania. Czym różnią się poszczególne typy rękawiczek jednorazowych, jakie są ich wady i zalety?

Wybór jednorazowych rękawiczek – kluczowe czynniki

1. Rozmiar

Bardzo ważne jest odpowiednie dopasowanie rękawic jednorazowych, ponieważ od niego zależy bezpieczeństwo i komfort użytkownika. Rękawiczki jednorazowe nie mogą uciskać i krępować ruchów, a także zsuwać się z dłoni. Dobre dopasowanie rozmiaru zapewnia też lepsze czucie.

Zbyt małe rękawiczki jednorazowe uciskają dłonie i obniżają sprawność manualną. Powodują też pocenie się dłoni, co prowadzi do rozszerzania się materiału rękawic i w konsekwencji obniżeniu ich właściwości ochronnych. Za ciasne rękawiczki jednorazowe prowadzą do ścierania naskórka, w następstwie czego powstają podrażnienia skóry dłoni.

Rękawiczki jednorazowe w zbyt dużym rozmiarze mogą się zsuwać, co zwiększa ryzyko zakażenia oraz negatywnie wpływa na precyzję pracy.

2. Elastyczność i odporność na uszkodzenia

Najważniejsze jest, aby rękawiczki jednorazowe chroniły przed zagrożeniami biologicznymi oraz środkami chemicznymi. Wysoki poziom ochrony przed tymi substancjami często nie idzie jednak w parze z odpornością na rozpuszczalniki, dlatego ważne jest określenie, na czym najbardziej nam zależy.

Bardzo ważnym aspektem jest też odporność na uszkodzenia mechaniczne oraz elastyczność rękawic. To, czy rękawiczki jednorazowe spełniają te wymagania, określa norma EN 455-2 (więcej informacji o normach dot. rękawic medycznych poniżej), która powinna znaleźć się na opakowaniu rękawic.

3. Przeznaczenie rękawiczek jednorazowych

Ważne, aby dobierać rękawiczki jednorazowe zgodnie z przeznaczeniem, czyli dopasowane do rodzaju wykonywanej pracy. Taki zapis zawsze znajduje się na opakowaniu.

U nas znajdą Państwo rękawice medyczne oraz chirurgiczne w wielu rozmiarach i spełniające najważniejsze normy: rękawiczki lateksowe, rękawiczki nitrylowe i rękawiczki winylowe.

Rodzaje rękawic ochronnych

Rękawice lateksowe

Rękawiczki lateksowe wykonuje się z naturalnego kauczuku, czyli lateksu. Produkuje się z niego różne rodzaje rękawic, od grubych, przeznaczonych do prac domowych, przez cienkie, jednorazowe, dedykowane do gabinetów kosmetycznych, po rękawice medyczne. Rękawiczki lateksowe są cienkie, dobrze dopasowują się do dłoni i charakteryzują się dużą rozciągliwością. Nie zaburzają czucia osób wykonujących w nich pracę i pozwalają na sprawne posługiwanie się palcami. Rękawiczki lateksowe dostępne są w wielu rozmiarach. Co ważne, lateks jest materiałem biodegradowalnym, jest więc bardziej przyjazny dla środowiska, niż surowce, z których wykonane są inne rękawiczki jednorazowe. Największą wadą rękawic lateksowych jest to, że lateks to materiał, który dość często wywołuje alergie. Problemem może też być specyficzny zapach tego surowca. Rękawiczki lateksowe nie są również odporne na działanie tłuszczów i olejów.

Rękawiczki lateksowe dostępne są w wersji bezpudrowej i z pudrem. Puder ułatwia zakładanie ich na wilgotne dłonie. Wadą jest to, że wysusza skórę oraz zostawia ślady.

Rękawiczki lateksowe dostępne są w wersji jałowej i niejałowej. Jałowe, czyli chirurgiczne rękawiczki lateksowe używane są podczas operacji i innych zabiegów, gdzie konieczna jest praca w sterylnych warunkach.

Rękawiczki lateksowe są odpowiednie dla osób, które nie są uczulone na lateks oraz wykonują pracę, podczas której nie użytkują substancji uszkadzających lateks.

Rękawice nitrylowe

Rękawiczki nitrylowe wykonane są z gumy nitrylowej i mają wiele zalet. Przede wszystkim rękawiczki nitrylowe są całkowicie hipoalergiczne. Nitrylowe rękawiczki są bardziej wytrzymałe i odporne na przebicie i substancje chemiczne niż rękawiczki lateksowe. Co szczególnie ważne miedzy innymi dla osób pracujących w gastronomii, rękawiczki nitrylowe wykazują dużą odporność na niskie temperatury. Rękawiczki nitrylowe są też bezzapachowe, bezpudrowe odporne na tłuste substancje i nie powodują odparzeń. Minusem jest ich mniejsza niż w przypadku rękawiczek lateksowych elastyczność oraz fakt, że rękawiczki nitrylowe nie są biodegradowalne.

Rękawice winylowe

Jeśli uczucie ciasnego przylegania rękawiczek do dłoni jest niekomfortowe, dobrą alternatywą są rękawiczki winylowe. Ten rodzaj rękawic jest luźny i mało dopasowany. Niestety, jednocześnie rękawiczki winylowe są mało elastyczne. Z tego względu należy bardzo precyzyjnie wybrać ich rozmiar, ponieważ zbyt duże mogą się zsunąć, a za małe nie rozciągną się i nie dopasują do rozmiaru dłoni.

Rękawiczki winylowe charakteryzują się większą niż rękawiczki lateksowe odpornością na działanie tłustych substancji. Plusem jest też łatwość zakładania i ściągania. Rękawiczki winylowe nie są jednak odporne na działanie rozpuszczalników. Mają dość niską odporność na przebicie i rozdarcie.

Rękawiczki winylowe są najczęściej przezroczyste i bezbarwne, dostępne w wersji pudrowanej i niepudrowanej.

Wadą jest fakt, że rękawiczki winylowe nie są biodegradowalne, gdyż wykonane są z tworzywa PCV.

Rękawiczki winylowe, nitrylowe a lateksowe – różnice

Jednorazowe rękawiczki zapewniają podstawową ochronę w kontakcie ze skażonymi oraz zanieczyszczonymi powierzchniami oraz płynami ustrojowymi i czynnikami biologicznymi. Chronią również przed wybranymi zagrożeniami mikrobiologicznymi i chemicznymi.

Jednak aby jednorazowe rękawiczki rzeczywiście pełniły swoją funkcję, należy przestrzegać zasad ich prawidłowego użytkowania:

• wybierając rękawiczki należy uwzględnić właściwości deklarowane przez producenta (tabela poniżej)
• nie zakładać tych samych rękawiczek więcej niż raz
• nie dotykać dłońmi w rękawiczkach okolic twarzy
• bezwzględnie wymieniać uszkodzone rękawiczki na nowe, zachowując przy tym zasady bezpiecznego ich zdejmowania i zakładania
• przed założeniem i po zdjęciu rękawiczek należy umyć dłonie i zdezynfekować.

Rękawiczki nitrylowe, lateksowe i winylowe – dla kogo?

Rękawiczki jednorazowe są obligatoryjnym elementem odzieży ochronnej nie tylko pracowników służby zdrowia, ale także wielu innych branż, np. kosmetycznej i restauracyjnej. I choć oczywiście ostateczny wybór rodzaju rękawiczek jest sprawą indywidualną, poniższe zestawienie powinno pomóc szczególnie osobom, które nie maja doświadczenia w temacie. Tabela została opracowana w oparciu o dane z działu sprzedaży i informacje o preferencjach zakupowych wśród naszych klientów z poszczególnych sektorów.

Co wyróżnia rękawiczki medyczne?

Rękawiczki jednorazowe chroniące personel medyczny muszą odznaczać się następującymi parametrami:

• dobre dopasowanie do rąk
• komfort noszenia
• odporność na uszkodzenia mechaniczne i środki chemiczne wykorzystywane do pracy
• odporność na wnikanie wirusów.

Materiały, z których wykonane są rękawiczki jednorazowe, muszą być hydrofobowe, aby nie sprzyjały przyleganiu komórek do innych powierzchni.

Ważne jest, aby rękawic nie nosić zbyt długo i wymieniać je w odpowiednim czasie, gdyż proces ich starzenia przyczynia się do zmiany struktury i zmniejszenia się hydrofobowości. Zwiększa to ryzyko przenoszenia patogenów np. na pacjentów. Przy czynnościach diagnostycznych rękawiczki jednorazowe powinno się wymieniać po maksymalnie 45 minutach pracy, natomiast rękawice chirurgiczne powinny być zmieniane co 90-120 minut.

Wymianę rękawic na nowe zaleca się też, gdy odczuwalne jest rozluźnienie materiału, niezależnie od czasu jaki upłynął.

Zwiększona hydrofilowość niektórych rękawic wymusza ich częstszą zmianę, ponieważ gromadzenie na ich powierzchni wody i zanieczyszczeń zmniejsza zręczność ruchów.

Normy dla rękawiczek medycznych

Rękawiczki jednorazowe powinny spełniać wymogi następujących norm, aby mogły być uznane za wyrób medyczny:

• EN 455-1 – dotyczy wymagań i badań na nieobecność dziur – brak otworów, przez które mogą przenikać patogeny
• EN 455-2 – dotyczy wymagań i badań dotyczących właściwości fizycznych – m.in. odpowiednia rozciągliwość i odporność na rozrywanie
• EN 455-3 – określa wymagania i badania w ocenie biologicznej – czy opakowanie jest zgodne z testami
• EN 455-4 – dotyczy wyznaczania okresu trwałości, np. 3 lata od daty produkcji

Jednorazowe rękawiczki medyczne obowiązkowo podlegają pod dyrektywę 89/686/EEC (PPE), która odnosi się do ochrony użytkownika oraz dyrektywę 93/42/EEC (MDD), która zapewnia ochronę pacjenta.

Rękawiczki lateksowe, nitrylowe czy winylowe – które wybrać?

Rękawiczki nitrylowe czy lateksowe, a może winylowe – które rzeczywiście spełnią oczekiwania i będą najlepsze? Wybierając jednorazowe rękawiczki ochronne warto mieć na uwadze, jakie czynności będą w nich wykonywane. Równie istotnym jest, czy istnieje ryzyko wystąpienia reakcji alergicznej na materiał, z którego jednorazowe rękawiczki są wykonane i to zarówno u osoby, która ich używa, jak i np. pacjenta, który również ma z nimi kontakt.

Rękawiczki lateksowe a nitrylowe

Przy czynnościach wymagających dużej precyzji, a tym samym możliwie jak najlepszego dopasowania rękawiczek do dłoni, wybór w zasadzie sprowadza się do pytania: rękawiczki lateksowe czy nitrylowe? Jedne i drugie spełniają ten warunek, choć rzeczywiście to rękawiczki lateksowe – jako bardziej elastyczne i cieńsze, będą produktem pierwszego wyboru. Tutaj decydującym kryterium jest jednak hipoalergiczność, jaką wykazują właśnie rękawiczki nitrylowe.  

Rękawiczki lateksowe czy nitrylowe, czym się różnią

Podstawowa różnica pomiędzy rękawiczkami lateksowymi i nitrylowymi sprowadza się do ich zdolności do zachowania właściwości ochronnych w kontakcie np. z olejami lub agresywnymi substancjami chemicznymi, jak choćby z rozpuszczalnikami oraz w warunkach, gdzie zachodzi zwiększone ryzyko przekłuciem czy przedarcia. Nitrylowe rękawiczki zapewniają skuteczniejszą ochronę przed tymi zagrożeniami.

Rękawiczki winylowe czy nitrylowe

Osoby uczulone na lateks wahają się, czy wybrać rękawiczki winylowe czy nitrylowe. Warto wziąć pod uwagę, że rękawiczki winylowe są mało elastyczne i raczej luźno lezą na dłoni. To istotne dla osób, które nie tolerują zbyt ścisłego przylegania rękawiczek do skóry dłoni i które cenią sobie dużą swobodę zakładania i zdejmowania, jaka dają rękawiczki winylowe. Warto jednak mieć na uwadze, że choć rękawiczki winylowe wykazują większa odporność na tłuste substancje niż rękawiczki lateksowe, to nie zapewniają ochrony przed rozpuszczalnikami. Wykazują też znacznie niżą niż nitrylowe rękawiczki odporność na przebicia i rozdarcia.

Bez względu na rodzaj rękawiczek jednorazowych warto sprawdzić, czy dany model jest wersją pudrowaną czy też bezpudrową. Puder wewnątrz pochłania pot i znacznie ułatwia zarówno zakładanie, jak i zdejmowanie rękawiczek.

Dodatkową cechą, na którą warto zwrócić uwagę niezależnie od rodzaju rękawiczek jednorazowych, jest teksturowana powierzchnia na palcach, która podnosi wrażliwość dotykową i chwytność. Równie istotne są dodatkowe wzmocnienia czy rozwiązania typu wywinięty lub przedłużony mankiet.

Zajrzyj do naszego sklepu i kup rękawiczki, które spełnią Twoje oczekiwania.

Autor artykułu: Magdalena Kaczmarek